مهندس برتر

آموزش نیاز های ((اصلی و فرعی)) مهندس مکانیک

مهندس برتر

آموزش نیاز های ((اصلی و فرعی)) مهندس مکانیک

نقش استاد راهنما، مشاور و داور در فرایند تدوین پایان نامه

 

استادان راهنما، مشاور و داور نقشه ویژه ای در فرایند تدوین پایان نامه دارند. نقش استاد راهنما در این میان بسیار ممتاز است، زیرا او بیشــترین تعامل را با دانشــجو در تمام مراحل کار دارد و می تواند با رهنمودهای خود دانشــجو را به مسیر درست پژوهش هدایت کند. البته نباید فراموش کرد که درنهایت مسیٔولیت اصلی هر پایان نامه با خود دانشجوست و استاد راهنما، همانطور که از نامش پیداست، فقط نقش راهنمایی دانشجو را بر عهده دارد.

استاد مشاور به عنوان ناظر بر فرایند اجرای پژوهش در مواردی که استاد راهنما تشخیص دهد، دیدگاه های مشورتی خود را در اختیار اســتاد راهنما و دانشــجو قرارمی دهد. اما معمولا تصمیم گیرندۀ اصلی در هدایت پایان نامه، اســتاد راهنماســت و استاد مشاور بیشتر دربارۀ کلیات موضوع، روش تحقیق و چگونگی مرور منابع یا موارد مشابه دیدگاههای خود را ارایٔه می دهد. البته این نقش مشاوره ای به هیچ وجه به معنای کم اهمیت بودن جایگاه اســتاد مشــاور در فرایند پژوهش و تدوین پایان نامه نیســت. بلکه این نوع تقسیم بندی کار به نوعی نشان از ســهم بیشــتری است که از استاد راهنما انتظار می رود و دانشــجو نباید برای تمام جزیٔیات کار خود به استاد مشاور مراجعه کند. البته در عمل بســیار دیده شده اســت که استادان مشاور با حوصلة فراوان و با ســخاوتمندی قابل تقدیری در تمام مراحل تحقیق، دانشجویان را از دانش و تخصص خود بهرهمند ســاخته اند، و به نوعی همچون اســتاد راهنمای دوم هدایت پایاننامه را همراه با استاد راهنمای اصلی برعهده داشته اند. داوران، که حداقل یکی از آنان از دانشگاه دیگری انتخاب می شود، در زمینة موضوع موردمطالعه تخصص کافی دارند و خود صاحب آثار و تحقیقات متعددی در آن زمینه هستند. از اینرو، انتظار می رود استادان داور با توجه به تجربه و تخصصی که دارند بتوانند پایان نامه یا رســالة ارایٔه شــده را منتقدانه و منصفانه ارزیابی کنند. متن پایان نامه یا رساله مدتی قبل از تاریخ دفاع برای داوران ارسال می شود تا آنان وقت کافی برای مطالعة آن داشــته باشــند. پس از مطالعة متن، آنان در جلســة دفاع حاضر می شوند و پس از شنیدن توضیحات دانشجو، پرسشهای خود را مطرح می سازند و انتظار دارند دانشجو از عهدۀ پاسخگویی به این پرسشها برآید.


تعامل با استاد راهنما

دانشــجویان در اجرای پژوهش خود و تدوین پایان نامه از راهنمایی اســتاد راهنما و مشــاورۀ استاد مشــاور بهره مند می شوند. این وظیفه دانشجوست که با تدبیری منطقی بیشترین بهره را از دانش استادان راهنما و مشاور ببرد. یکی از مشکلات رایج در این تعامل عدم وجود تعریفی مشــخص از هدایت و مشاورۀ پایان نامه اســت. به بیان دیگر، ممکن است برخی از دانشجویان تعریف واقع بینانه ای از نقش استاد راهنما و مشــاور نداشته باشــند. هدایت پایان نامه از سوی استاد راهنما الزاما به معنای حضور مستمر وگام به گام اودرتمام جزیٔیات و تمام مراحل تحقیق نیســت، بلکه اســتاد راهنما باید دانشــجو را به مسیر درســت پژوهش هدایت کند و او را از حرکت در مسیر اشتباه بازدارد. وظیفة دیگر استاد راهنما و مشاور طرح سؤالاتی است که ذهن دانشجو را به تکاپو و جنب وجوش بیشتر و مطالعه و جستوجوی گسترده تر در منابع ترغیب کند. مهم ترین پرسش هایی که باید در این مرحله به آنها پاسخ داده شود، در جدول فوق آمده است. 


دکتر یزدان منصوریان- عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم تهران 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد